Opowiadania zawarte w tym tomie to historie dziejące się przeważnie w świecie na wpół tylko rzeczywistym, owiane mgiełką niezwykłości, niesamowitości. Ulubionymi bohaterami pisarza są dzieci, dzieci bardzo dziwne - jak panna Bobbit w noweli "Dzieci w dniu urodzin" - lub dorośli ekscentrycy, nieszczęśliwi, wykolejeni, mający w sobie również wiele z dziecka. W opowiadaniu tytułowym "Miriam", niezwykle nastrojowym, gdzie splatają się elementy realistyczne i fantastyczne, postać małej dziewczynki ma cechy wręcz demoniczne.

Dwa opowiadania zawarte w tomie należą do arcydzieł klasycznej literatury światowej."Newski Prospekt" to jeden z wyrazów zafascynowania Gogola Petersburgiem, miastem molochem, miastem sprzeczności, świetności i nędzy, piękna i brudu, wzniosłych idealistów i rozpustników, gdzie marzyciel ponosi klęskę, a pospolitość w osobie porucznika Pirogowa tryumfuje."Szynel" - jedno z najsławniejszych opowiadań Gogola - ukazuje inny Petersburg: świat biurokratycznej hierarchii, w którym ginie biedny, zahukany urzędnik, Akadiusz Kamaszkin. Jest to jedna z tych opowieści, o których krytyk napisał, że są niby śmieszne, a w gruncie rzeczy bardzo smutne